Volgens
de makers van de nieuwe Stemwijzer* moet je bij het formuleren van stellingen alert zijn op “gevaarlijke” woorden:
...een paspoort ‘afpakken’ of een paspoort ‘afnemen’ – het komt soms op een paar letters aan. Vorige keer gebruikten ze per ongeluk de term ‘megastallen’ – bevooroordeelde taal, zeggen ze nu.**
De
makers zijn immers overtuigd van de “noodzaak tot neutraliteit”.
Neutrale
woorden zijn onbevooroordeelde woorden.
Ik
pak er er maar eens een woordenboek*** bij:
Bij
‘afnemen’ vind ik: ontnemen, afpakken, afnemen (bloed), minder worden
(krachten), onderwerpen aan (examen, verhoor), afnemen (stof).
Bij
‘afpakken’ daarentegen wordt slechts één betekenis vermeld: ontnemen.
Je
zou zeggen dat ‘afpakken’ de lading uitstekend dekt.
‘Afnemen’
daarentegen duidelijk minder.
Het
gaat immers om het onvrijwillig(!) afstaan van je identiteitsbewijs.
En
dus niet om bloed, noch om krachten.
Niet
om stof, noch om examens, of een verhoor.
Het
gaat om een p-a-s-p-o-o-r-t!
Daar
heb je er eentje van.
Of twee,
hooguit (oei!).
Maar vijf mag écht niet, foei!
Zelf opnieuw een litertje aanmaken - op 'krachten' komen - kan óók al niet.
Je mocht willen dat het er de volgende dag alwéér lag, zoals met stof.
Je mocht willen dat het er de volgende dag alwéér lag, zoals met stof.
Herkansen,
alsof het om examens gaat, is er evenmin bij.
Iets
terugzeggen, als bij een verhoor?
Forget it!
Want
zo’n paspoort wordt gewoon, tja... afgepakt.
Zeg
maar.
Of
je dat nou leuk vindt of niet.
Leuker
kunnen we het niet maken, wél duidelijker.
Voordeel
van ‘afnemen’ is natuurlijk wel dat je er alle kanten mee uit kunt.
Aangenaam
zweverige kiezers belanden zo minder snel met beide benen op de grond.
Want
soms is het wel een beetje éng om te weten waar een partij écht voor staat.
Je
zou er maar nachtmerries van krijgen.
Welterusten kiezer!
Gelukkig
is het met die paspoortstelling niets geworden.
Misschien
omdat de PVV met twintig procent Stemwijzer-speerpunten al oververtegenwoordigd
wás?
Mári
Glas (1968)
**
Toine Heijmans, “Stemwijzer”, uit de Volkskrant, 7 februari 2017
***
Kramers Woordenboek Nederlands, eerste druk, 2002
Geen opmerkingen:
Een reactie posten