Architect en socioloog Mári Glas (1968) buigt zich over noodlijdende vraagstukken in wetenschap en samenleving. Onder zijn redactie schrijven zijn (half)zussen Rémi ('55), Lis ('57), Mila ('68) en Ira ('83) Glas op hun Eigen Wijze met hem mee, over zelfgekozen onderwerpen. Waar het langer moet, laten zij hun ideeën rijpen op eikenhout en vullen hun eigen blogs hiermee. Waar het korter kán schenken zij hieruit gezamenlijk een Glaasje, van maximaal 300 milliliter, oftewel 300 woorden. Proost!


woensdag 3 mei 2017

Wetenschappers aller landen, verenigt u!

Terwijl ideologieën zoals communisme en kapitalisme ooit met geweld bevochten werden, heeft de gedoodverfde overwinnaar van de “ideologische schoonheidswedstrijd”, het (neo)liberalisme, genoeg aan feiten.*
Feiten die, idealiter, door onafhankelijke(!) wetenschappers worden geproduceerd.**
Vooral kwantitatieve onderzoekers (statistici) geloven heilig in de universiteit als feitenfabriek.***

Inmiddels zijn wetenschappers dan ook hofleveranciers van politici en beleidsmakers.
Maar feitenfabrikanten moet hun arbeiders wél betalen.
Zelfredzaamheid: neoliberalistisch grondbeginsel!
Zo kan het gebeuren dat opvallend veel 'geproduceerde' feiten ineens naadloos in het neoliberalistische straatje passen.
Anders gezegd: wetenschappers voorzien de gevestigde orde van 'munitie' – feiten zo hard als staal! – om de strijd met andersdenkenden aan te gaan.
Want andersdenkenden - lageropgeleiden, populisten, ketters, religieuze fanatici, communisten, barbaren - bedreigen onze beschaving!

De productie van wapentuig: het lijkt een wat schrale wetenschapsopvatting.
Toch blijft de beurs steeds vaker gesloten voor het gebedel ten behoeve van fundamenteel, onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek.
Geen aalmoezen, alstublieft!

Mede daarom zijn zelfs de succesvolste feiten-leveranciers – zelfredzame wetenschappers die maximale susidies binnenslepen – er niet helemáál gerust op.***
Want de concurrentie is groot.
Zo worden elders geproduceerde harde(!) feiten niet zelden ongehinderd door enige kennis in elkaar geflanst.
Soms zelfs door wetenschappelijke leken als journalisten en politici.
Dat is oneerlijke concurrentie!

Recent voorbeeld is de oproep van NRC-columniste Caroline de Gruyter aan “Westerse elites” om voorál trots op zichzelf te zijn:
Iedereen heeft gezien dat kapitalisme, met al zijn missers en fouten, burgers een veel beter leven biedt dan communisme. [...] Maar wat doen wij? We klagen. Niks deugt. [...] We moeten ons cynisme het raam uitgooien. [...] Kapitalisme is een succes, al heeft het vele makkes”.****
Ongehinderd door grondige (sociale) feitenkennis, inderdaad!
Oftewel: commerciële vrijhandel in surrogaat-feiten.
Met als (onbedoeld?!) gevolg dat “Westerse elites” het zich inmiddels kunnen veroorloven om belangrijke verworvenheden als individuele bestaanszekerheid en sociale rechtvaardigheid onbekommerd “het raam uit te gooien”.

Wetenschappers aller landen, verenigt u!

Mári Glas (1968)

* John Lancaster, “Whoops”, 2010, pp. 10-13. Zie ook Mári Glas, “Verkiezingsklimaat 2017: geen schoonheidsprijs”, 14 maart 2017
** Mári Glas, “De sleutelrol van taal bij de productie van feiten”, 2 mei 2017
**** Caroline de Gruyter, “Gooi het cynisme het raam uit en wees trots”, NRC, p.15, 29 april 2017.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten