Architect en socioloog Mári Glas (1968) buigt zich over noodlijdende vraagstukken in wetenschap en samenleving. Onder zijn redactie schrijven zijn (half)zussen Rémi ('55), Lis ('57), Mila ('68) en Ira ('83) Glas op hun Eigen Wijze met hem mee, over zelfgekozen onderwerpen. Waar het langer moet, laten zij hun ideeën rijpen op eikenhout en vullen hun eigen blogs hiermee. Waar het korter kán schenken zij hieruit gezamenlijk een Glaasje, van maximaal 300 milliliter, oftewel 300 woorden. Proost!


zaterdag 19 november 2016

Intensieve menshouderij en talentoverschot


Maatschappelijk geslaagde mensen schrijven hun succes vaak grotendeels toe aan persoonlijke verdiensten: 
hard gewerkt, ontélbare tegenslagen overwonnen.
Dat is ongetwijfeld allemaal waar.
Maar om te winnen zijn verdiensten als talent, vlijt en volharding weliswaar noodzakelijke, maar onvoldoende voorwaarden.
Want er is méér nodig.
Al weet niemand precies wat.

Toch is er niets geheimzinnigs aan winnen.
Er kan er gewoon maar eentje de beste zijn.

Naar aanleiding hiervan een vergelijking, waarin koeien staan voor individuen, melk voor kwaliteit, en winnen voor winst.
De kwaliteiten van zowel koeien als mensen zijn een gegeven.
Produceren zit hen in het bloed, ongeacht (onvermijdelijke) individuele verschillen in kwaliteit en kwantiteit.
Maar winnen is, evenals winst, vooral afhankelijk van de vraag.
Zo konden de gevolgen van het onlangs opgeheven melkquotum niet uitblijven: nóg meer megastallen en, uiteindelijk, een melkoverschot.
En dientengevolge voor álle betrokkenen minder winst.

In een competitief systeem als het onze winnen dus uitsluitend de sterksten, de grote spelers.
Zo verliezen zowel producten (melk) als kwaliteiten (het vermogen om te produceren) aan waarde.
Zodra vele anderen nét iets talentvoller, volhardender, ijveriger zijn, kunnen kwaliteiten zelfs overbodig worden.

Het verwarren van merites/melk met succes/winst is de bron van hardnekkige misverstanden en vervelende (onbedoelde!) gevolgen.
Stel je bent in aanleg succesvol: je “kan” wel wat.
Maar een ander – goedgebekt bovendien – eveneens.
Evenals een derde: een aantrekkelijke, goedgebekte nét-werker.
Uiteindelijk zijn er bijna uitsluitend verliezers.
Evenals in de moderne veehouderij.

Intensieve menshouderij.

Gevolg: megastallen, volgepakt met – op onnatuurlijke mega-uiers doorgefokte – superkoeien.

Melkoverschotten.
Boterbergen.

Of een onoverbrugbare kloof tussen enkele overbelaste supermensen en vele gemarginaliseerde losers met (onvermoede!) kwaliteiten.

Meritenmoerassen.
Talententerpen.
Karaktercontainers.

Zonde!
En de zeldzame geluksvogels branden op.

Wél verhoogt elke verliezer de waarde van een schaarse podiumplek.
In een bij uitstek competitief systeem is een overmaat aan losers dus de tweede noodzakelijke voorwaarde om te winnen.


Rémi Glas (1955) 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten